Ponglish, czyli połączenie „Polish” i „English”

Czym jest ponglish i skąd się wziął?

Jeśli skoncentrować się na słowie „ponglish”, mamy tutaj wplecione dwa wyrazy: „Polish” (polski) oraz „English” (angielski).

W praktyce brzmi to mniej więcej tak, jakby Polak mieszkający od pewnego czasu za granicą trochę „zapomniał” ojczystego języka, więc w rozmowie z innym Polakiem wtrąca spolszczone zwroty angielskie. To jednak nie do końca prawda – o tym za moment.

Skąd wziął się ponglish? To głównie efekt emigracji Polaków do USA oraz Wielkiej Brytanii. Utworzone tam polonie, szczególnie czikagowska, wprowadzały do codziennej mowy słowa lub wyrażenia powszechnie stosowane w języku angielskim, tłumacząc je dosłownie i dodając typowe dla Polaków końcówki „-ać” czy „-nąć” (np. tejknąć shower – wziąć prysznic).

Czy to jeszcze ponglish czy już błąd językowy?

Ponglish stosuje się raczej świadomie, w przeciwieństwie do błędu językowego. Co ciekawe, można wyróżnić co najmniej 3 sytuacje, w których stosuje się ponglish:

• jako zamiennik „nieprzetłumaczalnych” słów bądź zwrotów, które nie mają w języku polskim prostego lub jednoznacznego tłumaczenia;
• żartobliwe, bezpośrednie tłumaczenie angielskich słówek, ale przede wszystkim związków frazeologicznych, które w rezultacie przynoszą humorystyczne urozmaicenie rozmowy (np. ten kanter nie pracuje dla mnie = ten blat mi się nie podoba, od „this counter doesn’t work for me”);
• dosłowne tłumaczenie danego wyrazu lub wyrażenia, przy zastosowaniu polskich zasad pisowni czy wymowy (np. garbać = śmieć, od „garbage”).

Należy przyznać, że osoba, która dopiero co zawitała w USA lub UK na stałe, może w takiej konwersacji z Polakiem zamieszkującym to miejsce już od dłuższego czasu mieć problem ze zrozumieniem przekazu. W tej sytuacji dużym ułatwieniem będzie bardzo dobra znajomość języka angielskiego, gdyż to z niego zapożycza się nowe frazy w ponglish.

Ponglish – slang czy korpomowa?

Często można spotkać się z opinią, że pongligh to nic innego jak korpomowa. Jest w tym trochę racji, choć tak naprawdę ponglish używa się nie tylko przy pracach biurowych, ale także w innych dziedzinach życia – sferze prywatnej, branży budowlanej, technologicznej czy świecie internetowym.

Ponglish należy traktować jako swego rodzaju slang środowiskowy. W dobie cyfryzacji oraz rozbudowanej infrastrukturze biznesowej spolszczenia angielskich zwrotów są bardzo powszechne. Wynika to głównie z wygody – nie trzeba bawić się w tłumaczenie wyrażeń, tylko odpowiednio je dostosować do polskiego słownictwa. W końcu nikogo nie dziwi już call (telekonferencja) przed lunchem (przerwą obiadową) czy brief (komunikat) w celu riserczu (badanie, rozeznanie).

I feel train to you – czyli jak radzić sobie z tłumaczeniami

Przyznajemy, że rola tłumacza w czasach tak wielu makaronizmów oraz powszechnie stosowanych slangów wymusza na nas ciągłą edukację w tym zakresie. W przypadku związków frazeologicznych, które świadomie w ponglish są tłumaczone dosłownie w żartobliwy sposób, można niekiedy złapać się za głowę przy translacji treści.

Przykładowe związki frazeologiczne stosowane w języku angielskim wraz z bezpośrednim tłumaczeniem (ponglish) oraz prawidłowym znaczeniem po polsku prezentujemy poniżej. Sprawdź, czy odgadniesz sens tych zwrotów!

Przykłady zwrotów w ponglish

Myślisz, że ponglish nie jest trudny, gdyż na co dzień posługujesz się językiem angielskim? Zebraliśmy dla Ciebie serię zwrotów, które pojawiają się w rozmówkach Polaków za oceanem.

Ponglish – tak czy nie?

Można spotkać się z opinią, że ponglish jest jedynie zbiorem bezładnych makaronizmów, używanym przez osoby z ubogim słownictwem, jednak, wbrew pozorom, często jest stosowany przez Polaków celowo – to swoiste potwierdzenie przynależności do grupy w obcym państwie.

Ponglish jednych bawi, innych z kolei doprowadza do szewskiej pasji. Czy warto więc stosować ten slang? To pytanie pozostawiamy otwarte. 😊

Należy jednak pamiętać, że niektóre angielskie zwroty, takie jak weekend, copywriter czy hobby, na stałe zagościły w naszym języku i stosowanie ich nie jest uważane za posługiwanie się polsko-angielską gwarą. Anglicyzmy na stałe wrosły w tkankę języka polskiego, a z każdym kolejnym rokiem ich ilość najprawdopodobniej będzie się zwiększać.