Tłumacz pisemny – jakimi tekstami się zajmuje?

Rodzaje tłumaczeń pisemnych

Chociaż nie jest regułą, by tłumacze zajmowali się jedynie przekładem pisemnym,
a nie również ustnym (często wykonują i jeden i drugi rodzaj – np. fachowcy zatrudnieni w konkretnej firmie, pośredniczący w spotkaniach, jak i tłumaczeniu dokumentacji), to wielu z nich obiera pojedynczą specjalizację, na której opiera swoją działalność zawodową.

Tłumaczenia pisemne możemy podzielić na:

• poświadczone (uwierzytelnione) – wykonywane przez tłumacza przysięgłego, honorowane przez sądy oraz jednostki administracyjne;
• niepoświadczone – wśród których wyodrębniamy zwykłe i specjalistyczne, jakie może sporządzać każdy wykwalifikowany tłumacz.

Poszczególne oferty biur tłumaczeń mogą się różnić w zależności od ich specjalności, a powyższe kategorie przyjmować inne nazwy, ale stanowią podstawowy podział, jaki pozwoli nam zorientować się wśród rozmaitych propozycji na rynku translatorskim.

Tłumaczenia poświadczone

Nazywane także czasem uwierzytelnionymi, wykonywane są przez tłumacza przysięgłego i z tego względu do obiegu weszło potoczne ich określenie jako tłumaczenia przysięgłe. Praca w tym zawodzie uregulowana jest specjalną ustawą, a każdy przyszły tłumacz musi spełnić określone warunki (m.in. ukończyć studia wyższe i posiadać obywatelstwo polskie lub inne, określone w wymienionej ustawie) oraz zdać egzamin, by uzyskać uprawnienia.

W zakres obowiązków tłumacza przysięgłego wchodzi przekład dokumentów prawnych i urzędowych (na użytek prywatny, jak i państwowy), które musi opatrzyć swoją własną pieczęcią oraz wpisać do repetytorium – księgi zawierającej spis dotychczasowych aktów uwierzytelnienia.

Tłumaczenia poświadczone obejmują przekład takich pism jak:

• akty urodzenia, zgonu, ślubu;
• testamenty, akty notarialne;
• wyroki sądowe i inne dokumenty prawne;
• umowy o pracę, dokumenty związane z działalnością gospodarczą.

Warto również nadmienić, że jedna strona rozliczeniowa tłumacza przysięgłego ma 1125 zzs (znaków ze spacjami), co jest odpowiednio uregulowane w akcie prawnym.

Tłumaczenia specjalistyczne

Tłumaczenia specjalistyczne obejmują wszystkie teksty, jakie wymagają nie tylko znajomości danego języka obcego, ale również terminologii z konkretnej dziedziny, jak informatyka czy medycyna. Opanowanie słownictwa branżowego jest niezbędne, aby zajmować się bardziej złożonymi zagadnieniami, których wiarygodny przekład może zaważyć na sukcesie czy dobrobycie jakiejś kwestii (albo nawet życia ludzkiego).

Wśród nich możemy wyróżnić dowolne dziedziny, w zależności od branży, najpowszechniej wymienianymi są zaś:

• techniczne: jak tłumaczenia instrukcji obsługi, oprogramowania, patentów, karty specyfikacji i wszelakich dokumentacji technicznych;
• prawnicze: umowy handlowe, kredytowe, koncesje i zezwolenia, opinie, analizy, pełnomocnictwa (w miarę potrzeby, angażuje się tłumacza przysięgłego);
• finansowe: audyty, raporty, bilanse, sprawozdania;
• medyczne: recepty, karty zabiegów i inne dokumentacje medyczne.

Tłumaczenia zwykłe

Najszersza kategoria tłumaczeń – zawiera w sobie wszystko, co nie wymaga ani poświadczenia, ani znajomości fachowej terminologii lub dogłębnego obeznania w danej tematyce. Często wykonywane na użytek prywatny, mogą to być CV, listy motywacyjne, życiorysy, ale też teksty na stronę WWW.

Tłumaczeniami zwykłymi można określić także przekład:

• artykułów naukowych i zwykłych;
• tekstów literackich, komiksów, powieści, wierszy;
• listów i korespondencji, takich jak e-mail itp.;
• tekstów handlowych: sloganów, ofert, broszur i ulotek, materiałów marketingowych.

Choć wykonywanie tłumaczeń zwykłych nie wymaga szczególnych kwalifikacji i mogą je wykonywać już absolwenci filologii, to nie oznacza jednak, że ten rodzaj przekładu jest łatwy i bezproblemowy. Często potrzebna jest wnikliwa znajomość kontekstu kulturowego i zwyczajów, zwłaszcza w procesie zwanym transkreacją (zgrabne połączenie translacji, czyli tłumaczenia i kreacji), np. w przekładzie żartów językowych czy nawiązań historycznych, a nawet rozwiązań marketingowych (jak wymyślanie sloganów na nowo, przy wprowadzaniu produktów na rynek zagraniczny).