Lokalizacja językowa – na czym polega i kiedy ją stosować?

Lokalizacja językowa – co to takiego?

Proces lokalizacji jest najczęściej związany z adaptacją kulturową i tłumaczeniem oprogramowania, gier wideo, stron internetowych i komunikacji handlowej, a także treści audiowizualnych oraz multimedialnych.

Lokalizacja może dotyczyć regionów lub krajów, w których ludzie posługują się różnymi językami lub tych, w których używany jest ten sam język – przykładowo, specjaliści od lokalizacji języka niemieckiego pracują nad dostosowaniem właściwości tekstów, tak aby jak najlepiej odpowiadały zmianom dialektowym typowym dla języka niemieckiego w Niemczech, Austrii i Szwajcarii.

Co wchodzi w skład procesu lokalizacji?

Oprócz tłumaczenia, a więc kwestii gramatycznych i ortograficznych, które różnią się w zależności od miejsca posługiwania się danym językiem, proces lokalizacji może obejmować m.in.:

• dostosowanie grafiki;
• przyjęcie lokalnych walut;
• zastosowanie właściwego formatu daty i godziny;
• dobranie odpowiedniego formatu adresów i numerów telefonów;
• wybór kolorów;
• odniesienia kulturowe;
• przemyślenie fizycznej struktury produktu.

Wszystkie te zmiany mają na celu rozpoznanie lokalnych różnic, a co za tym idzie eliminację jakichkolwiek nieścisłości z lokalną kulturą, zwyczajami i powszechnymi upodobaniami. Dzięki temu, wprowadzając produkt na zagraniczny rynek, unika się wrażenia obcości i eliminuje ryzyko skandali.

Jednak i do tego należy podejść z umiarem, aby nie podzielić losu bohatera międzynarodowej afery tłumaczeniowej, jak miało to miejsce w przypadku odcinka sagi Seven Seas pod tytułem „I Think I Turned My Childhood Friend Into a Girl”, kiedy to tłumacz wyeliminował oryginalne przesłanie dzieła japońskiego artysty na rzecz przekazania czytelnikom swoich osobistych przekonań społecznych i politycznych.

Czy lokalizacja językowa i tłumaczenie to ten sam proces?

Lokalizacja językowa różni się od działalności translatorskiej, ponieważ obejmuje kompleksowe badanie kultury docelowej w celu prawidłowego dostosowania produktu do wymagań lokalnych, a nie jedynie kwestie językowe i znaczeniowe.

Słowo „tłumaczenie” z kolei odnosi się do procesu wyrażenia treści tekstu w języku źródłowym na język docelowy w taki sposób, aby ekwiwalenty słowne jak najlepiej oddawały znaczenie i formę językową tekstu. A zatem tłumaczenie odnosi się głównie do kwestii znaczeniowych i językowych. Profesjonalne tłumaczenie może zawierać pewne elementy typowe dla lokalizacji, jednak nie zawsze jest to konieczne.

Lokalizacja vs. tłumaczenie w praktyce

W celu lepszego zrozumienia tych zawiłych procesów posłużymy się następującym przykładem.

Wyobraź sobie, że tłumaczysz grę komputerową, w której główna postać siedzi w starej tawernie na angielskiej wsi, gdzie właścicielka proponuje mu parującą miskę pieczonych „potatoes”.

Jak najlepiej będzie przetłumaczyć to słowo na język polski? W języku polskim mamy kilka wariantów, takich jak ziemniaki, pyry, kartofle i inne.

• W strategii tłumaczeniowej wybralibyśmy ten, który jest najbardziej poprawny w kwestii oddania struktury i wyglądu konkretnego dania, uwzględniając przy tym terminy stosowane w danych czasach w języku polskim, a także status i erudycję danej postaci.
• Natomiast podchodząc do tej sprawy z lokalizacyjnego punktu widzenia, poza powyższym, należy w pierwszej kolejności zastanowić się, które z określeń będzie najbardziej zrozumiałe dla Ślązaka (kartofle), jakie będzie bliskie Poznaniakowi (pyry), oraz który termin pasuje do najszerszej publiczności – ziemniaki.

Lokalizację można traktować jako drugi etap po tłumaczeniu. Najpierw tradycyjny przekład, następnie pogłębienie go o czynniki komunikacyjne, takie jak lokalne idiomy i odniesienia kulturowe oraz kwestie komunikacji technicznej, czyli długość tekstu, jednostki miary, formaty dat i rozmiary stron.

Kiedy stosuje się lokalizację językową?

Lokalizacja językowa to proces, który ma na celu przede wszystkim wywołanie u odbiorcy określonych emocji i poczucia bliskiego kontaktu z autorem tekstu. W związku z tym lokalizację stosuje się wszędzie tam, gdzie bardziej niż kwestie językowe liczą się odczucia publiczności, a więc w branży marketingowej, technologicznej i rozrywkowej.

Lokalizacja językowa jest niezbędna przy tłumaczeniu:

• oprogramowania komputerowego;
• filmów i seriali fabularnych i animowanych;
• gier komputerowych, internetowych i planszowych;
• aplikacji mobilnych;
• materiałów marketingowych i reklamowych.

Globalizacja, internacjonalizacja i lokalizacja

Dzięki temu można uniknąć zwiększonych kosztów i problemów z jakością, a przy tym zaoszczędzić czas oraz usprawnić działania lokalizacyjne dla poszczególnych regionów lub krajów.

Na proces globalizacji składają się dwa procesy: lokalizacja i internacjonalizacja.

Internacjonalizacja vs. lokalizacja

Internacjonalizacja to proces projektowania oprogramowania w taki sposób, aby mogło być ono dostosowane do różnych języków i regionów bez zmian inżynieryjnych.

Lokalizacji polega na dostosowywaniu umiędzynarodowionego oprogramowania do konkretnego regionu lub języka poprzez tłumaczenie tekstu i dodawanie komponentów specyficznych dla danego regionu.