Kombinacja językowa w pracy tłumacza – czym jest?
Praca tłumacza jest zajęciem wymagającym szczególnych umiejętności. Podstawową i najbardziej oczywistą jest rzecz jasna doskonała znajomość jednego lub kilku języków obcych. Osoba zajmująca się tłumaczeniem może znać jeden obcy język bądź deklarować biegłość w większej ich ilości, jednak w różnym stopniu. W tej sytuacji zasadne jest użycie terminu kombinacji językowej oraz jej klasyfikacji, które skutecznie wyjaśniają to zagadnienie.
Co to jest kombinacja językowa?
Kombinacja językowa określa zbiór wszystkich języków, którymi w swojej pracy posługuje się tłumacz.
Stworzona przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Tłumaczy Konferencyjnych klasyfikacja obejmuje zarówno język ojczysty tłumacza, jak i wszystkie dodatkowe języki wyuczone.
Podział zakłada istnienie trzech kategorii języków, których w codzienności zawodowej używa tłumacz. Są one określone pierwszymi trzema literami alfabetu, a więc A, B oraz C.
Kombinacja językowa – klasyfikacja języków
Klasyfikacja stworzona przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Tłumaczy Konferencyjnych (AIIC) wygląda następująco:
- Język A to w kombinacji język ojczysty tłumacza lub inny, którym posługuje się on na tak samo wysokim poziomie. Więcej niż jeden język A posiadają na przykład osoby, które wychowały się w dwujęzycznym domu.
- Język B to język, którym tłumacz włada na bardzo wysokim poziomie, porównywalnym z poziomem języka ojczystego. Nazywany inaczej aktywnym bądź czynnym. Język B w tłumaczeniu może stanowić zarówno język źródłowy, jak i docelowy.
- Język C to język, który tłumacz zna w stopniu umiarkowanym, co w tym wypadku oznacza przede wszystkim, iż doskonale go rozumie, jednak nie jest w stanie biegle się nim posługiwać. Język ten określa się także mianem biernego.
W klasyfikacji kombinacji językowych bardzo istotny jest także kierunek tłumaczeń. W przypadku języka A, jak i w dużej mierze języków B, tłumacz może wykonywać przekład zarówno z danych języków, jak i na nie. Jeśli natomiast mowa o językach C – ze względu na ograniczoną ich znajomość – proces ten nie może być dwukierunkowy. Tłumacz może więc przekładać z języka C na język A lub B, jednak nigdy na odwrót.
W ilu kombinacjach językowych może pracować tłumacz?
Teoretycznie liczba posiadanych kombinacji językowych, którymi może posługiwać się tłumacz, jest nieograniczona.
W rzeczywistości jednak najczęściej jest to język ojczysty (A), nie więcej niż dwa języki aktywne (z grupy B) oraz kilka biernych (a więc języków z grupy C). Oczywiście ilość ta może zwiększać się wraz z nabytymi umiejętnościami i doświadczeniem tłumacza, jednak nie zawsze jest ona dla niego niezbędna.
Ilość kombinacji językowych, którymi zawodowo posługuje się tłumacz, zależy w dużej mierze od miejsca i charakteru jego pracy. Znajomość dużej ich ilości może być mile widziana w pracy przy międzynarodowych konferencjach, w których udział biorą słuchacze oraz prelegenci z wielu różnych krajów. W takich miejscach pracy nierzadko wymagane jest jednak dokładne przedstawienie ilości znanych języków oraz i ich kategorii, tak jak ma to miejsce np. podczas aplikacji do Parlamentu Europejskiego będącego obecnie największym organem zatrudniającym tłumaczy ustnych.
Przeczytaj również:
Najczęstsze kombinacje językowe w Polsce
Wielu tłumaczy posługuje się biegle językiem angielskim, który jest jednym z najpopularniejszych języków, nierzadko nazywanym nawet międzynarodowym. Najczęstszą kombinacją tłumaczy w Polsce jest więc język polski (jako ojczysty) oraz angielski (oznaczony jako język B, czyli aktywny). Popularnymi językami, znanymi przez zawodowych tłumaczy w stopniu zaawansowanym, są niemiecki, hiszpański oraz francuski. Z powyższych trzech najczęściej to język naszych zachodnich sąsiadów znajduje się w kategorii języków aktywnych, podczas gdy pozostałe są językami biernymi.
Najczęstsze kombinacje językowe mogą więc przedstawiać się następująco:
- grupa A – polski, grupa B – angielski i niemiecki, grupa C – hiszpański, francuski;
- grupa A – polski i angielski, grupa B – niemiecki, grupa C – hiszpański i francuski.
Oczywiście powyższe przykłady to zaledwie dwie z wielu możliwości, jakie może mieć przed sobą tłumacz. Obecnie coraz częściej tłumacze starają się jednak pracować z mniej popularnymi kombinacjami, poznając inne, europejskie i światowe języki. Na duże zarobki mogą liczyć chociażby tłumacze, którzy poza ojczystym i angielskim, władają także jednym z języków skandynawskich, językiem arabskim, jak również chińskim, japońskim czy wietnamskim.
Podsumowanie:
- Kombinacja językowa to zbiór wszystkich języków, którymi posługuje się tłumacz.
- Na kombinację składają się języki A (ojczysty), B (aktywny) oraz C (bierny).
- Tłumacze posługują się najczęściej jednym językiem A, jednym lub dwoma językami B oraz kilkoma językami C.
- Istnieje kilka najpopularniejszych kombinacji, jednak to te mniej oczywiste bywają obecnie bardziej opłacalne.
Oceń artykuł:
Dodaj komentarz